Hoe verliep het experiment drukdrainage in een tweede (warme) zomer?

In 2019 experimenteerde melkveehouder Elmer Kramer voor het tweede seizoen met drukdrainage op zijn percelen. De opdracht: voorkomen dat het grondwaterpeil te ver wegzakt. Is dat gelukt?

Droog veen stoot CO2 uit en klinkt in. Vooral in de zomer is dat een probleem, omdat het grondwaterpeil bij droogte uit zichzelf daalt en de veenverbranding hoog is. Met drukdrainage kan onze melkveehouder het waterpeil beter sturen.

Verschillen in 2019 kleiner

In de eerste zomer van de pilot (2018) was het extreem droog. De zomer van 2019 was ook warm, maar veel minder droog dan een jaar eerder. Daardoor zien we in de grafiek van de grondwaterstanden dit jaar minder verschil tussen de percelen met drukdrainage en zonder.

De grondwaterstand op een van de kavels van voorjaar 2018 tot en met zomer 2019. Blauw is met drukdrainage, rood zonder.

Ook op het oog in het veld waren de verschillen tussen de percelen dit jaar kleiner: waar de grasmat van de referentiepercelen vorig jaar scheuren en droge plekken vertoonde, bleef deze dit jaar redelijk groen. Dat kan verklaard worden door de droge winter: gras maakt in een droge zomer lange wortels om toch nog water te bereiken. In een natte winter sterven die weer af. In de laatste droge winter zijn de lange wortels intact gebleven. Ze bereiken het water hierdoor beter waardoor het gras van de referentiepercelen deze zomer beter bestand was tegen de droogte.

Sturen gaat steeds beter

Dat de verschillen tussen de percelen kleiner zijn, wijten we dus aan het weer; het wil niet zeggen dat Elmer de besturing van het systeem niet onder de knie heeft. We zien in de grafiek zelfs dat het Elmer eigenlijk heel goed lukt om de grondwaterstand constant op ongeveer 25 centimeter onder het maaiveld te houden, ook in droge tijden. Hij heeft het systeem in 1,5 jaar tijd toch goed in de vingers gekregen.

Zelf zegt hij over het afgelopen jaar: “Als het echt een tijd droog is dan moet je behoorlijk veel water inpompen, bijna continu. Het duurt even voor je het gewenste niveau hebt gevonden. Als dat eenmaal is gelukt, is sturen makkelijker; je kunt het streefniveau dus het beste zo lang mogelijk vasthouden. De consequentie is wel dat het vrij snel nat is als het na een periode van droogte weer regent; de grond is dan eigenlijk al verzadigd. De koeien zakken soms bijna weg. Het is echt een leerproces en ook een gevoelskwestie. Nu is het natuurlijk nog een keer wachten op een echt natte zomer.”